هر کاری اصطلاحات و نکات مخصوص به خود را دارد. هنر خیاطی نیز همین طور است به همین دلیل هر کسی که دوست دارد خیاطی را یاد بگیرد باید با اصطلاحاتی که در این هنر رایج است آشنایی داشته باشد. به خاطر اهمیت این موضوع می خواهیم در این مقاله به اصطلاحات و نکاتی که هر خیاطی باید بداند، بپردازیم پس با ما همراه باشید.
اصطلاحات و نکات مهم در خیاطی کدامند؟
خیاطی کردن هنری است که مانند سایر حرفه ها، اصطلاحات و نکات به خصوصی دارد. برای آن که بتوانید در این حرفه موفق باشید بهتر است با این اصطلاحات آشنا شوید زیرا اهمیت زیادی در کار شما خواهند داشت. در ادامه با چند مورد از اصطلاحات مهم درباره خیاطی آشنا می شویم.
- شالوده
شالوده به معنای یک نمونه اولیه است که با استفاده از پارچه ارزان قیمت تهیه می شود تا به این وسیله بتوان عیب و نقص های الگو سازی را متوجه شویم. برای آن که عیب و نقص های الگو را بشناسیم و یا آن که تغییراتی را در الگو ایجاد نماییم، باید از روی الگوی لباس، شالوده تهیه کنیم سپس تغییرات به وجود آمده را به الگو منتقل خواهیم کرد.
- پاترون
پاترون یک نمونه دوخته شده از الگوی اولیه است که از بالا تنه، شلوار، دامن و … تهیه می شود و لقی گیری ها و ایرادات موجود، روی آن گرفته می شود. برای آن که ایرادات و نواقص اندامی برطرف شود، نمونه باید با یک پارچه ارزان قیمت دوخته شود.
- ساسون یا پنس
برای گرفتن فضای اضافی از ساسون یا همان پنس استفاده می شود. با کمک ساسون پارچه فیت بدن فرد می شود و ایرادات آن برطرف خواهد شد.
- اوزمان
در خیاطی اوزمان برای فضای اضافی دادن به لباس، دامن، شلوار و … استفاده می شود. به این صورت که دامن را چین دار می کند، شلوار را گشاد می کند، آستین ها را مدل دار و گشاد می کند، لباس ها را آزاد تر می کند و … با کمک اوزمان می توانید مدل های مختلفی را در پارچه ایجاد نمایید.
- آنفورشور
در اصطلاح، آنفورشور به فاق شلوار و نحوه اندازه گیری آن گفته می شود. نحوه اندازه گیری آنفورشور به این صورت است که سر متر را از روی خط کمر در وسط جلو پایین تنه یا شلوار قرار داده و آن را از میان پا عبور می دهیم و تا وسط پشت اندازه می گیریم. عدد به دست آمده مجموع فاق جلو و پشت شلوار خواهد بود.
- شیرازه یا مادگی
به جا دکمه ای یعنی سوراخی که بر روی لباس ایجاد می شود تا دکمه از آن عبور کند، شیرازه یا مادگی گفته می شود.
- دراپه لباس
زمانی که قسمت مورد نظر ما در پارچه مانند آستین، شلوار و … روی هم قرار بگیرند و اصطلاحا دوبل شوند، به آن دراپه لباس گفته می شود.
- بغلک یا مرغک
به تکه سه گوش کوچکی که زیر فاق شلوار یا زیر بغل آستین دوخته می شود تا پوشیدن آن ها راحت تر باشد، بغلک یا مرغک گفته می شود.
- لبه دوزی یا پاکدوزی
به دوخت هایی که مانع از ریشه شدن جا درز پارچه استفاده می شود، لبه دوزی یا پاکدوزی گفته می شود.
اصطلاحات و نکات مهم درباره لوازم خیاطی کدامند؟
در حرفه خیاطی مانند سایر کارها، به وسایل و لوازم مخصوصی احتیاج است که در ادامه به چند مورد از مهم ترین آن ها می پردازیم.
- مل یا گچ خیاطی: برای علامت گذاری بر روی پارچه از وسیله ای به نام مل استفاده می شود که انواع مختلفی دارد که عبارتند از: صابونی، مدادی، رولتی و …
- ولولورت: به تخته ای که برای اتوی پارچه های مخمل استفاده می شود، تخته ولولورت گفته می شود. این تخته دارای سوزن هایی است. نحوه استفاده از آن به این صورت است پارچه مخمل را به صورتی که پرزها روی سوزن باشند قرار داده و اتو با درجه حرارت ملایم را بر روی پشت پارچه می کشیم و اتو می کنیم. توجه داشته باشید اگر درجه حرارت اتو زیاد باشد پارچه مخمل می سوزد.
- بشکاف: وسیله ای که برای شکافتن دوخت ها و درزها و باز کردن سوراخ جا دکمه استفاده می شود، بشکاف نام دارد.
- زانفیکس: نوعی لایی که از هر دو رو به پارچه می چسبد، زانفیکس گفته می شود.
- پا صاف کن: به وسیله ای که برای صاف کردن پایین دامن مخصوصا دامن کلوش و فون استفاده می شود، پا صاف کن می گویند.
- کش قیطانی: برای چین کش پارچه از کش قیطانی استفاده می شود.
- نخ عمامه: برای شلال دوزی و تزیین روی درزها از نخ عمامه استفاده می کنند.
- اشل: گونیا یا شابلون خیاطی، اشل نام دارد.
سایر اصطلاحات مهم و کاربردی در خیاطی
در ادامه به معرفی سایر اصطلاحات کاربردی و مهم در خیاطی می پردازیم.
امپر مایل کردن: آهار دادن و غیر قابل نفوذ شدن پارچه نسبت به آب.
مانیرین کلار: یقه ایستاده یا چینی.
گرادینگ: علامت های روی الگو برای راه پارچه به منظور برش دادن آن.
یقه بالی: یقه سورچی مانند یقه شومیز
هانش: باسن
بالا تنه غیر متقارن: یقه های یک طرفه
RS: یعنی روی پارچه
WS: یعنی پشت پارچه
F یا فولد: یعنی دولای بسته پارچه
CF: خط مرکزی جلوی الگو
CB: یعنی خط مرکزی پشت الگو
G یا گرین: یعنی راه پارچه
Block یا بلوک: یعنی قالب اولیه الگو
پیلی باکس: یعنی پیله دوقلو
یوگ: برش های افقی روی الگو که به منظور تزیین روی لباس دوخته می شوند.
کوده: به معنای بغلک یا مرغک
تاک یا نرو: به معنای چین های یکنواخت و ریز
تراک: شیار یا ترکی پارچه
پنل: قطعات لباس به منظور تزیین آن
رافل: به معنای چین هایی که روی پارچه های نرم و نازک به صورت خرد داده می شوند.
شیرینگ: به معنای چند ردیف چین خرد موازی
پلاکت: چاکی که در آن بندینک، زیپ یا دکمه دوخته می شود.
پل: نوارهای باریکی که بر روی کمر شلوار یا دامن دوخته می شود تا کمربند را نگه دارد.
دامن پنل: دامن ترک یا مدل ماهی
گلابتون: ترکیب الیاف ابریشم یا طلا و نقره، گلابتون به دست می آید.
شابلن: نوعی اشل خیاطی است.
درز فرانسوی: یک بار از روی پارچه و یکبار هم از پشت پارچه درز گرفته می شود و بیشتر برای پارچه های ظریف مانند ژرژت درز فرانسوی کاربرد دارد.
معرفی انواع جیب: جیب رویی، جیب تزیینی، جیب لبه دار، جیب داخل درز پهلو، جیب راست، جیب مغزی، جیب کاپشن، جیب آستر دار و …
معرفی انواع کمربند: کمربند دوبل، کمربند منفرد، کمربند داخلی، کمربند دو تیکه، کمربند لیفه ای و …
یقه سیلوا: به معنای یقه داپه و دوبل هفت
یقه پولو: اسکی بالا
یقه جایوت: به معنای یقه الماسی
آت سایز: یعنی اندام هایی که سایز غیر طبیعی دارند.
فرق تاک و ساسون: تاک در یک خط مستقیم دوخته می شود اما ساسون کم کم و به تدریج باریک می شود.
تاج یا کاپ: به نشانه یا کله آستین می گویند که عدد آن از یک دهم دور بازو به دست می آید.
همانطور که مشاهده کردید در دنیای خیاطی اصطلاحات و نکات زیادی وجود دارد که هر کدام از آن ها معنا و کاربرد به خصوصی دارند. در این مقاله با مهم ترین آن ها آشنا شدید. امیدواریم در حرفه خود موفق باشید.